Co to jest Fit for 55 i jak dotknie polskie firmy?
14 lipca 2021 Unia Europejska ogłosiła pakiet “Fit for 55”, czyli “Gotowi na 55”, czyli zestaw nowych przepisów klimatycznych.
Co to jest Fit for 55 i jak dotknie polskie firmy?
Fit for 55 to hasło, które coraz częściej pojawia się w mediach i wywołuje gorące komentarze. Czym jest pakiet Fit for 55? Co oznacza on w praktyce, ile będzie kosztował i kiedy ma wejść w życie? To tematyka, którą przybliżamy w poniższym artykule.
Co to jest Fit for 55?
Fit for 55 to pakiet wniosków ustawodawczych, które mają za zadanie zwiększyć cele klimatyczne, jakie stawiają sobie Unia Europejska i kraje członkowskie. Pakiet to ok. 4 tysiące stron spisanych w 13 propozycjach legislacyjnych, które mają zmienić 13 różnych dyrektyw unijnych.
Co ogólnie zmienia Fit for 55?
Głównym zamysłem zmian jest ograniczenie emisji gazów cieplarnianych do atmosfery o 55% do 2030 r., w porównaniu z poziomem z 1990. Unia Europejska ma ambitne plany stania się pierwszym neutralnym klimatycznie kontynentem w 2050 r. Dla porównania realizowane obecnie dyrektywy mają za zadanie zredukować emisje dwutlenku węgla i innych gazów cieplarnianych o 40% do 2030 r., w porównaniu do roku 1990. Planowane redukcje emisji mają zwiększyć się, zatem o ponad 1/3, z 40% do 55%.
Unia Europejska chce realizować w ten sposób wizję zielonej transformacji energetycznej, która na drodze sprawiedliwej dekarbonizacji, dzięki integracji, konsolidacji i digitalizacji europejskiego rynku energii, a także poprawie efektywności energetycznej, ma doprowadzić powstania nowej energetyki opartej na źródłach odnawialnych (OZE) i nowych technologiach np. wodorowych oraz zlikwidować ubóstwo energetyczne.
Ile będzie kosztować Polskę Fit for 55?
Zmiany są ambitne i kosztowne, o czym poinformowali ekonomiści banku Pekao S.A. w raporcie na temat kosztów pakietu Fit for 55 dla Polski, opublikowanym w styczniu 2021. Zgodnie z ich ustaleniami spełnienie wymogów pakietu Fit for 55 ma kosztować Polskę 527,5 mld euro, podczas gdy wymogi realizowane dotychczas wiążą się z kosztami ok. 338 mld euro. Zmiany w unijnym prawie mają zatem przynieść dodatkowe obciążenia w wysokości ok. 190 mld euro, które będą wiązać się przede wszystkim z wydatkami na niezbędne inwestycje.
Analiza wpływu pakietu na gospodarkę Polski nie jest łatwa. Opisane wyżej koszty zostaną, po części zbilansowane dodatkowymi przychodami, które ekonomiści Pekao S.A. oceniają na ok 220 mld euro (wpływy z ETS, wieloletnie ramy finansowe UE, Fundusz Odbudowy). Ale mimo wszystko powstanie luka w wysokości ok. 300 mld euro. To czy zostanie ona zrekompensowana korzyściami z zielonej transformacji, to pytanie za milion dolarów, a właściwie za miliardy euro.
Co w praktyce oznacza Fit for 55?
Autorzy opisywanego wyżej raportu badają wpływ na całą gospodarkę. Warto się jednak przyjrzeć temu jak pakiet Fit for 55 wpłynie na konkretne branże, większe i mniejsze firmy oraz konsumentów.
Konkretne cele Fit for 55:
- redukcja emisji CO2 o 55% do 2030 r. (względem 1990)
- kluczowe dla przemysłu zmiany funkcjonowania systemu zakupu uprawnień do emisji -ETS (WAŻNE: patrz niżej)
- wszystkie samochody rejestrowane po 2035 r. mają być bez-emisyjne
- wprowadzony zostanie mechanizm CBAM, czyli podatek węglowy (ważne dla importerów produktów spoza UE)
- zmniejszenie zużycia energii elektrycznej o 9% do 2030 r.
- 40% udziału energii elektrycznej ma pochodzić z OZE
- co najmniej 49% energii zużywanej w budynkach ma pochodzić z OZE
- wzrost oszczędności końcowego zużycia energii w poszczególnych Państwach do 1,5% rocznie w latach 2024-2030 (obecnie 0,8 rocznie)
- zwiększenie Funduszu Modernizacyjnego (2,5% uprawnień do emisji (EUA) ma iść do krajów potrzebujących wsparcia, w tym Polski)
- 25% dochodów ze sprzedaży praw do emisji zasili Społeczny Fundusz Klimatyczny, który będzie pomagał.
ETS – na czym to polega?
System ETS to system handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych. Pomysł jest prosty. Każdy kraj otrzymuje pakiet pozwoleń na emisje, które potem sprzedaje na giełdzie firmom i instytucjom, które emitują CO2 np. podczas produkcji energii na swoje potrzeby. Obecnie obowiązek takich zakupów dotyczy wybranych branż i większych podmiotów. Dokładne jego zasady opiszemy w osobnym artykule.
System powstał po to, aby urealnić koszty używania paliw kopalnych. Do tej pory koszt ich spalania obejmował jedynie koszt ich wydobycia i przetworzenia, transportu w miejsce spalenia, koszty instalacji i konserwacji urządzeń energetycznych. Tymczasem miliardy ton CO2 emitowane co roku do atmosfery powoli wpływały na klimat, zwiększając niekorzystne zjawiska, takie jak susze, powodzie, huragany, które dotykają całych społeczności i tworzą koszty, które trudno przypisać do konkretnych emitentów.
ETS to upraszcza. Płacisz za możliwość emisji każdej tony CO2. System zatem urealnia koszty używania paliw kopalnych i czyni paliwa mniej emisyjne relatywnie tańszymi i bardziej atrakcyjnymi, tworząc zachęty do inwestycji w transformację w kierunku energetyki bez-emisyjnej. W dodatku, pieniądze uzyskane ze sprzedaży praw do emisji, Państwa muszą w 50% wykorzystać na projekty zmierzające do obniżenia emisji CO2. Z tych środków w Polsce finansowane są m.in. projekty ocieplania budynków, co ma wiązać się z oszczędnościami energii cieplnej.
Źródło https://duon.pl/
Benefity: Warto być członkiem związku
+ 48 32 757 23 35
Adres: Polska Grupa Górnicza
40-039 Katowice ul. Powstańców 28